Lãng phí trong sản xuất là một trong những vấn đề không thể tránh khỏi trong hoạt động của các doanh nghiệp sản xuất hiện nay. Theo thống kế của tạp chí Forbes, mức lãng phí trung bình hàng năm của ngành sản xuất trên toàn thế giới lên tới con số 8.000 tỷ USD. Tình trạng trên ảnh hưởng trực tiếp tới các doanh nghiệp gây thất thoát một khoản tiền đáng kể nếu không được kiểm soát và loại bỏ một cách hợp lý. Vậy đâu là các loại lãng phí phổ biến nhất hiện nay trong sản xuất và làm thế nào để loại bỏ chúng nhằm tối ưu chi phí cho doanh nghiệp? 

Lãng phí trong sản xuất là gì?

Lãng phí trong sản xuất là những hoạt động, quy trình hoặc nguồn tài nguyên không tạo ra bất cứ giá trị nào cho doanh nghiệp. Đây là một trong những khái niệm quan trọng trong quản lý chất lượng và quản lý sản xuất nhằm hướng đến việc xác định, giảm thiểu và loại bỏ các hoạt động không cần thiết trong quá trình sản xuất. 

7 Loại lãng phí trong sản xuất phổ biến hiện nay

1. Lãng phí trong quá trình vận chuyển

Lãng phí trong quá trình vận chuyển (Transportation) xảy ra khi có sự mất mát, hư hỏng hoặc trục trặc trong quá trình di chuyển sản phẩm, hàng hóa từ nơi sản xuất đến nơi tiêu thụ. Các nguyên nhân dẫn tới loại lãng phí trong sản xuất trên bao gồm việc đóng gói không đủ độ chắc chắn, quá trình xếp dỡ không cẩn thận, quy trình quản lý chuỗi cung ứng không hiệu quả trong việc theo dõi hàng hóa, hoặc các vấn đề về vận chuyển như giao thông tắc nghẽn, ….

Giải pháp loại bỏ lãng phí trong vận chuyển:

• Tối ưu hóa quy trình đóng gói: Doanh nghiệp cần đảm bảo quy trình đóng gói sản phẩm được thiết kế an toàn, thực hiện đúng cách và có khả năng bảo vệ sản phẩm khỏi hư hỏng trong quá trình vận chuyển. Sử dụng các loại vật liệu chắc chắn, có tính bảo vệ hàng hoá cao.
• Cải thiện quy trình xếp dỡ: Quy trình xếp dỡ hàng hóa cần được cải thiện để tránh va đập, hư hỏng và mất mát trong quá trình vận chuyển. Đảm bảo rằng nhân viên có đủ kỹ năng và được đào tạo để thực hiện công việc xếp dỡ một cách cẩn thận và hiệu quả.
• Sử dụng công nghệ theo dõi vận chuyển: Áp dụng các giải pháp công nghệ và hệ thống theo dõi để theo dõi, quản lý quá trình vận chuyển. Doanh nghiệp có thể sử dụng các công cụ như mã vạch, hoặc phần mềm quản lý chuỗi cung ứng để có cái nhìn tổng quan về quá trình vận chuyển và giảm thiểu lãng phí.
• Cải tiến hệ thống quản lý: Xây dựng một hệ thống quản lý vận chuyển đáng tin cậy, thiết lập các quy trình, quy định và tiêu chuẩn rõ ràng để quản lý quá trình vận chuyển hiệu quả. Việc đánh giá và theo dõi hiệu suất vận chuyển thường xuyên sẽ giúp doanh nghiệp phát hiện và giải quyết các vấn đề nhanh chóng.

2. Lãng phí trong sản xuất do hàng tồn kho 

Lãng phí do hàng tồn kho thành phẩm (Inventory) là nguyên nhân đến từ việc lưu trữ nguyên vật liệu, thành phẩm quá mức cần thiết. Khi lượng tồn kho quá lớn đòi hỏi doanh nghiệp phải tiêu tốn  nhiều chi phí cho mặt bằng, nguồn nhân công, chi phí bảo quản, vận chuyển bởi hàng hoá rất dễ bị hư hỏng nếu tồn kho trong một khoảng thời gian dài không được xử lý. 

Giải pháp loại bỏ lãng phí do hàng tồn kho thành phẩm:

• Tối ưu hóa quy trình đặt hàng và cung ứng: Đánh giá và cải thiện quy trình đặt hàng và cung ứng để đảm bảo việc đặt hàng phù hợp với nhu cầu thực tế của khách hàng và giảm thiểu thiếu sót và trễ hẹn. Điều này giúp tránh tình trạng phải lưu trữ lượng tồn kho quá lớn.
• Áp dụng phương pháp sản xuất “Just-in-Time” (JIT): Sử dụng phương pháp Just-in-Time giúp điều chỉnh quy trình sản xuất để sản xuất chỉ đúng số lượng cần thiết và đúng thời điểm. Khi sản xuất theo JIT, lượng hàng tồn kho được giảm thiểu tối đa và đồng bộ hơn với nhu cầu thực tế.  
• Tăng cường quản lý chất lượng: Đảm bảo chất lượng sản phẩm từ giai đoạn sản xuất để tránh hàng lỗi và sản phẩm không đạt chuẩn. Sản phẩm chất lượng cao giúp giảm nguy cơ phải loại bỏ hoặc sửa chữa, hạn chế tối đa tồn kho không cần thiết.
• Tối ưu hóa quản lý kho: Điều chỉnh quy trình quản lý kho để giảm thiểu lãng phí trong việc lưu trữ và bảo quản hàng tồn kho. Xác định các mô hình quản lý và lưu trữ hàng tồn kho hiệu quả, sử dụng phần mềm quản lý kho và thiết bị tự động hóa để tăng cường hiệu suất quản lý và giảm thiểu lãng phí.

3. Lãng phí do thao tác sản xuất

Lãng phí do thao tác sản xuất (Motion) là loại lãng phí trong sản xuất xảy ra do sự không hiệu quả trong các quy trình làm việc, quy trình sản xuất và thực hiện công việc. Loại lãng phí này bao gồm thời gian và công sức không cần thiết, sai sót trong quy trình làm việc, sự không đồng nhất trong cách thực hiện công việc và quá trình điều phối hoạt động sản xuất không hiệu quả.

Giải pháp loại bỏ lãng phí do thao tác:

• Thiết kế quy trình làm việc hiệu quả: Đánh giá và tối ưu hóa quy trình làm việc để giảm bớt các bước không cần thiết và tối ưu hóa sự di chuyển của nhân viên. Điều này đòi hỏi doanh nghiệp phải xem xét cách tổ chức công việc, bố trí không gian làm việc và các quy trình kỹ thuật để đảm bảo sự thuận tiện và hiệu quả.
• Áp dụng nguyên tắc 5S: Sử dụng nguyên tắc 5S để tổ chức và bố trí công việc một cách hiệu quả. Đảm bảo các công cụ, thiết bị và vật phẩm làm việc được đặt ở nơi thuận tiện và dễ tiếp cận, giúp giảm thiểu thao tác không cần thiết và tiết kiệm thời gian.
• Đảm bảo tính đồng bộ: Tạo ra sự đồng bộ và phối hợp giữa các công đoạn và hoạt động sản xuất để tránh tình trạng chờ đợi, điều chỉnh không cần thiết và tiết kiệm thời gian.
• Đào tạo nâng cao kỹ năng cho nhân viên: Việc đào tạo về kỹ năng cần thiết và cung cấp kiến thức về các phương pháp làm việc hiệu quả giúp cho nhân viên làm việc một cách chính xác và nhanh chóng, giảm thiểu thao tác thừa và tăng cường hiệu suất.

4. Lãng phí trong quá trình chờ đợi, trì hoãn

Lãng phí trong quá trình chờ đợi, trì hoãn (Waiting) xảy ra khi sản phẩm hoặc quá trình sản xuất bị trì hoãn do chờ đợi nguyên liệu, thiết bị, thông tin hoặc các yếu tố khác như sửa chữa bảo trì do máy móc gặp vấn đề. Điều này có thể dẫn đến thời gian và nguồn tài nguyên bị lãng phí, làm giảm hiệu suất và năng suất sản xuất.

Giải pháp loại bỏ lãng phí trong quá trình chờ đợi, trì hoãn:

• Quản lý chuỗi cung ứng: Đảm bảo rằng chuỗi cung ứng được quản lý một cách hiệu quả, từ việc dự báo nhu cầu, đặt hàng nguyên liệu đúng lúc và tối ưu hóa thời gian giao hàng. Thiết lập mối quan hệ tốt với nhà cung cấp và đối tác để đảm bảo thông tin liên lạc liên tục và xử lý các vấn đề kịp thời khi gặp sự cố.
• Theo dõi và điều chỉnh quy trình sản xuất: Sử dụng hệ thống theo dõi và thông tin thời gian thực để giám sát quá trình sản xuất và xác định các vấn đề sớm. Điều này giúp công ty có thể phản ứng nhanh chóng, điều chỉnh lịch trình và nguồn lực để giảm thiểu thời gian chờ đợi và trì hoãn.
• Bảo trì và sửa chữa định kỳ: Thực hiện bảo trì định kỳ và sửa chữa các thiết bị, máy móc để giảm thiểu nguy cơ gặp sự cố và trục trặc. Điều này giúp đảm bảo sự liên tục và ổn định của quá trình sản xuất và tránh trì hoãn không cần thiết.

5. Lãng phí do sản xuất dư thừa

Lãng phí do sản xuất dư thừa (Over production) xảy ra khi sản xuất quá nhiều sản phẩm hơn so với nhu cầu thực tế của thị trường. Điều này dẫn đến những hậu quả như lượng lớn hàng tồn kho không cần thiết, tiêu tốn tài nguyên, không gian lưu trữ và tăng chi phí sản xuất.

Giải pháp để loại bỏ lãng phí do sản xuất dư thừa:

• Cải thiện khả năng dự đoán nhu cầu thị trường: Doanh nghiệp cần nắm vững thông tin về xu hướng và nhu cầu thị trường để có được dự báo chính xác về số lượng sản phẩm cần sản xuất. Đồng thời, thiết lập kế hoạch sản xuất linh hoạt dựa trên dự báo này để tránh việc sản xuất quá nhiều hàng hóa không cần thiết.
• Áp dụng phương pháp Lean Manufacturing: Lean Manufacturing là phương pháp quản lý tập trung vào việc loại bỏ lãng phí trong quá trình sản xuất. Áp dụng các nguyên tắc của Mô hình sản xuất tinh gọn – Lean Manufacturing như 5S, Kanban, và Kaizen giúp tối ưu hóa quy trình sản xuất, giảm thiểu thời gian chu kỳ và lãng phí trong hàng tồn kho.

Xem thêm: Mô hình sản xuất tinh gọn – Lean Manufacturing

6. Lãng phí do quá trình gia công dư thừa

Lãng phí do quá trình gia công dư thừa (Over processing) thoạt nghe ban đầu có vẻ khá giống với loại lãng phí do dư thừa bên trên, nhưng gia công thừa hoàn toàn khác biệt. Chúng xảy ra khi sản phẩm được sản xuất phức tạp hơn nhiều so với yêu cầu của khách hàng, chẳng hạn như: thiết kế sai quy cách, kích cỡ lớn hơn hoặc nhỏ hơn, thêm thắt một số chi tiết không cần thiết,…

Giải pháp loại bỏ lãng phí do quá trình gia công dư thừa:

• Đánh giá và tối ưu hóa thiết kế: Đảm bảo cho các thiết kế sản phẩm đáp ứng đúng yêu cầu của khách hàng. Xem xét kỹ càng thiết kế để loại bỏ các chi tiết không cần thiết hoặc tối ưu hóa quy cách sao cho phù hợp với nhu cầu thực tế của thị trường.
• Tiêu chuẩn hóa quy trình sản xuất: Thiết lập các tiêu chuẩn rõ ràng và quy trình chi tiết để đảm bảo cấu tạo và kích cỡ thành phẩm đầu ra tuân thủ đúng theo yêu cầu. Điều này giúp doanh nghiệp tránh tình trạng gia công quá mức hoặc sai quy định, yêu cầu.
• Áp dụng phương pháp Kaizen: Sử dụng phương pháp Kaizen để liên tục cải thiện quy trình gia công và đẩy mạnh sự tinh chỉnh và điều chỉnh trong quá trình sản xuất. Từ đó, doanh nghiệp có thể dễ dàng xác định và loại bỏ các hoạt động gia công không cần thiết để tăng cường hiệu suất, chất lượng sản xuất.

7. Lãng phí do hàng lỗi 

Lãng phí do hàng lỗi (Defect) xảy ra khi sản phẩm không đạt được tiêu chuẩn chất lượng hoặc gặp các vấn đề kỹ thuật, dẫn đến việc phải sửa chữa, tái chế hoặc loại bỏ sản phẩm. Nguyên nhân có thể bao gồm sai sót dẫn tới quy trình sản xuất không đúng, nguyên vật liệu không đạt chất lượng hoặc vấn đề trong quá trình kiểm tra chất lượng. 

Giải pháp loại bỏ lãng phí do hàng lỗi: 

• Kiểm soát chất lượng sản xuất nghiêm ngặt: Thiết lập và áp dụng quy trình kiểm soát chất lượng tại từng giai đoạn sản xuất để phát hiện sớm các lỗi và đảm bảo rằng sản phẩm đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng. Sử dụng các phương pháp kiểm tra chất lượng như kiểm tra thử, kiểm tra mẫu, kiểm tra thống kê, để đảm bảo rằng mỗi sản phẩm được kiểm tra một cách kỹ lưỡng trước khi đưa ra thị trường.
• Lựa chọn nhà cung cấp đáng tin cậy: Lựa chọn và duy trì quan hệ đối tác với những nhà cung cấp đáng tin cậy giúp cho doanh nghiệp đảm bảo nguồn cung cấp nguyên vật liệu chất lượng và đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng, từ đó giảm nguy cơ hàng lỗi do nguyên vật liệu không đạt yêu cầu.
• Phân tích nguyên nhân và cải thiện liên tục: Thực hiện thường xuyên việc phân tích nguyên nhân gốc rễ các vấn đề để xác định nguyên nhân gây ra các lỗi và vấn đề kỹ thuật. Dựa trên những phân tích đó, doanh nghiệp có thể để điều chỉnh và cải thiện quy trình sản xuất nhằm giảm thiểu tối đa số lượng hàng lỗi. 
• Sử dụng các giải pháp công nghệ: Áp dụng các giải pháp công nghệ thông minh 4.0 để theo dõi, quản lý và phân tích chất lượng sản phẩm. Sử dụng các công cụ quản lý chất lượng và hệ thống theo dõi để ghi nhận thông tin về hàng lỗi, theo dõi quá trình sửa chữa và theo dõi hiệu suất chất lượng của sản phẩm.

Giải quyết bài toán lãng phí trong sản xuất với Giải pháp điều hành sản xuất toàn diện MES-X của VTI Solutions

MES-X là hệ thống điều hành quản lý toàn diện quy trình sản xuất thông minh cung cấp cho doanh nghiệp cái nhìn tổng thể về toàn bộ quá trình sản xuất được phát triển bởi VTI Solutions với những tính năng giúp giảm lãng phí trong quá trình sản xuất bằng việc tối ưu hóa lịch trình sản xuất, phân bổ nguồn lực và quản lý nguyên vật liệu hiệu quả. Tăng cường quản lý hàng tồn kho và giảm thiểu các sai sót trong quá trình sản xuất, từ đó giảm lãng phí về nguyên vật liệu và tài sản cho nhà máy.

| MES là gì? 5 phút hiểu về Hệ thống Điều hành Sản xuất cho nhà máy MES (Manufacturing Execution System)

Bên cạnh đó, MES-X cung cấp khả năng theo dõi và đánh giá hiệu suất sản xuất tổng thể. Doanh nghiệp có thể phân tích dữ liệu về hiệu suất để xác định các công đoạn có thể cải thiện nhằm nâng cao hiệu suất tổng thể cho nhà máy và giảm chi phí sản xuất. 

Với 5 module chính tích hợp thành một bộ giải pháp toàn diện cho nhà máy, MES-X có thể áp dụng cho tất cả các loại mô hình sản xuất phổ biến nhất hiện nay và mang tới giải pháp đồng hành cùng doanh nghiệp nhằm tối ưu chi phí sản xuất:

• Hệ thống quản lý thực thi sản xuất MEScore: Quản lý sản xuất trên từng công đoạn từ lập kế hoạch cho đến giám sát, báo cáo
• Hệ thống quản trị kho thông minh WMS-X: Quản lý kho thông minh trong thời gian thực với mã QR code từ nguyên vật liệu, sản phẩm, hàng tồn kho và giảm thiểu tối đa các thao tác thủ công 
• Hệ thống quản trị chất lượng QMS-X: Quản lý chất lượng đầu vào – quá trình sản xuất – đầu ra sản phẩm, đổi mới quy trình sản xuất và giảm thiểu lỗi sản phẩm
• Hệ thống quản lý thiết bị, bảo trì bảo dưỡng MMS-X: Lập kế hoạch quản lý và bảo trì hồ sơ thiết bị, cảnh báo lỗi và phân tích hiểu quả tổng thị của máy móc thiết bị. 
• Giải pháp truy xuất nguồn gốc TMS-X: Theo dõi hành trình sản phẩm và truy xuất nguồn gốc trên từng công đoạn.  

Liên hệ với chúng tôi để nhận được sự thay đổi toàn diện về quy trình quản lý sản xuất thông minh và giải quyết bài toán lãng phí cho nhà máy của bạn! 

VTI Group

5432105/5 - (2 bình chọn)